HSP: opnieuw balans vinden na een burn-out emotioneel, mentaal en spiritueel

Als je burn-out bent, kun je lichamelijke klachten ervaren en je emotioneel lichtgeraakt en mentaal overprikkeld voelen. Je bent zo’n beetje op alle niveaus uit balans. Hoe vind je je evenwicht weer, zeker als je hooggevoelig bent?

Om te beginnen door al deze niveaus serieus te nemen en op elk niveau jezelf te geven wat je nodig hebt. Neem de tijd om fysiek te herstellen en je emoties de ruimte te geven. En let op je gedachten, want die kunnen je te snel weer opjagen om iets te gaan doen.

HSP en in balans komen: geef gevoelens de ruimte

Als je verwerkt wat je eerder nog niet hebt verteerd, geeft dat lucht aan je gemoed. Laat je verdriet er zijn, evenals eventuele boosheid over hoe dingen zijn gelopen. Voel ook je angst voor de toekomst. Ook is het van belang om op te merken wanneer je de neiging hebt om snel weer aan de slag te willen.

Misschien voel je een druk om te weten wat je wilt, om te presteren op je werk of financieel je eigen broek op te houden en niet afhankelijk te zijn van je partner. Deze zaken allemaal goed willen doen, kan een grote druk geven. Dit kan onbewust zijn, en je toch veel spanning en onrust geven die je niet begrijpt.

Stop overmatig willen en moeten

Daarom, word je bewust van je gedachten en dieper gelegen drijfveren van willen voldoen aan verwachtingen. Die van anderen of van jezelf. Hoge verwachtingen kunnen leiden tot grote teleurstellingen en dat is niet bevorderlijk voor je herstel. Integendeel, zo houd je de onbalans in stand.

Daarom is het belangrijk om te leren om uit het denken te zakken, en eerst te voelen. Daarna pas kun je iets gaan doen. Zolang je vanuit het denken te moeten in actie komt, getuigt je handelen van onbalans en is er het risico om weer door te slaan. Hoe kom je dan in balans?

Het evenwicht herstellen op het fysieke niveau 

Burn-out is niet alleen maar psychisch of een kwestie van mindset. Nadat je zo lang roofbouw op jezelf hebt gepleegd, is de burn-out een fysieke ziekte geworden en je kunt een veelheid aan lichamelijke klachten hebben. Je herstel zou zich in eerste instantie daarop moeten richten.

In het begin mag je slapen, uitrusten, rustig bewegen, niet te veel willen en hoeven doen. Ook kan het nodig zijn (tijdelijk) anders te eten en supplementen te nemen. Klachten kunnen ook hormonaal zijn, zeker als je de leeftijd voor de overgang hebt.

Nieuwe balans vinden emotioneel, mentaal en spiritueel

Het is goed om ook het emotionele niveau betrekken, omdat je een gevoel van falen kunt hebben en niet weten wat je nog waard bent. Dan kan een proces beginnen van het doorleven van allerlei gevoelens en emoties, die je misschien lang had weggestopt. En vergeet vooral het mentale of cognitieve niveau niet; je gedachten en overtuigingen.

Tenslotte kun je terugkijken en je afvragen hoe het zover heeft kunnen komen en wat de zin is van deze gedwongen periode van stilstaan, ik noem dat het spirituele niveau. Wat is de zin of de diepere betekenis van jouw burn-out? Hier antwoord op krijgen, en zien welke positieve omslag in je leven nodig is, kan een gevoel van zin geven.

Burn-out nodigt je uit om te voelen

Burn-out dwingt je om stil te staan. Het is in essentie een uitnodiging om te voelen en op die manier trouw te zijn aan jezelf, in plaats van te willen voldoen naar de buitenwereld toe. Het gaat erom te leren leven in het nu, in plaats van steeds gericht te zijn op wat er nog moet in de toekomst. Want dat heeft nou net bijgedragen aan het proces van roofbouw.

Als je merkt dat je teveel in je hoofd zit, als je onrust en drukke gedachten ervaart, haal dan even diep adem. Doe dat drie keer. Adem in door je neus en blaas langzaam door je mond weer uit. Op die manier kun je je gedachten tot rust brengen. Probeer dan vanuit een punt hoog achter in je hoofd, of boven je hoofd, te kijken naar je gedachten.

In balans komen: van denken naar voelen

Wat je denkt, het mentale of cognitieve niveau, is heel belangrijk, want je gedachten en overtuigingen zijn -meestal oude- conclusies die je ooit hebt getrokken en die jou nog steeds leiden. Negatieve aannames over wie je bent die maken dat je je op een bepaalde manier gedraagt.

Het is een essentieel onderdeel van het patroon dat tot de burn-out heeft geleid. Je denkt misschien na over wat voor ander werk je wilt doen, welke keuzes je moet maken en dergelijke. Dit kan veel onrust geven en energie kosten. Onder dergelijke gedachten zit vaak angst voor tekort en dat maakt weer dat je denkt ‘ik moet…’ en zo kun je in steeds in hetzelfde kringetje blijven ronddraaien en heel veel energie verliezen.

In balans zijn: van voelen naar doen

Daarom, stop overmatige denken en ga via voelen naar doen! Hoe? Mediteren kan helpen of doe de korte ademhalingsoefening die ik hierboven beschreef. Breng je aandacht in je lichaam. Voel je ergens spanning in je lijf? Of voel je ergens een emotie, wellicht heel vaag? Waar voel je het? Leg je hand erop. Ga met heel je aandacht naar het gevoel. Laat het toe.

Stel jezelf steeds de vraag: Wat heb ik nu nodig? Vraag het aan dat gevoel in je lichaam. Wees even stil, er komt beslist antwoord. Ga dan doen wat je lichaam van je vraagt. Wandelen, eten, rusten, slapen. Of misschien eerst huilen. Heb je nergens zin in? Blijf dan nog eventjes zo zitten en wees stil. Je komt vanzelf in beweging.

Overzicht van hulp op de verschillende niveaus

Welke hulp of begeleiding je kan helpen om te herstellen en weer in evenwicht te komen, zeker als je HSP'er bent, heb ik op een rijtje gezet in mijn boek De belofte van burn-out. In een bijlage vind je een overzicht van het fysieke tot en met het spirituele niveau met mogelijke vormen van therapie of begeleiding. 

Hier vind je een overzicht met coaches en therapeuten die je kunnen helpen om beter in je vel te komen en voldoening in werk te vinden. Ik hoop dat het jou als HSP'er, of iemand die je kent, helpt om in elke fase in je proces van herstel passende hulp of begeleiding te vinden.

© Lusanne Hogeweg

Lees meer in mijn boek De belofte van burn-out

In mijn boek De belofte van burn-out vind je informatie over de verschillende niveaus waarop je burn-out bent geraakt en hoe daarop weer te herstellen. Het spirituele niveau gaat over zingeving en het ervaren van je ziel.

De interviews met de vele hooggevoelige personen die ik heb gehouden laten zien welke klachten je zoal kunt hebben en bieden erkenning en herkenning. Ze vertellen ook wat hen heeft geholpen om weer te herstellen en hun ziele-missie te vinden. 

Hier vind je meer informatie over het boek De belofte van burn-out.