Hooggevoeligheid op de werkvloer

Overwin je onzekerheid, vertrouw op je intuitie!

Een hoogsensitieve persoon (HSP) heeft het meestal niet makkelijk op de werkvloer. De hoge gevoeligheid voor geluiden, sfeer en gevoelens van anderen leiden snel tot stress en in sommige gevallen zelfs tot overbelasting. Volgens levensloopcoach Lusanne Hogeweg, zelf hooggevoelig, heeft een HSP ook juist eigenschappen die een sleutel kunnen zijn tot geluk in de werksituatie. Maar dan moet de HSP zich wel bewust worden van zijn kracht.

HSP op werk

Uit ervaring en uit de vele verhalen van mijn cliënten weet ik dat de meeste hoogsensitieve personen het moeilijk hebben op de werkvloer. Vooral als ze zich niet bewust zijn van hun gevoeligheid. Mensen die hooggevoelig zijn, hebben een groter empatisch vermogen en een sterkere intuïtie dan de gemiddelde mens. Spanningen op de afdeling, onderhuidse emoties en onuitgesproken kwesties kunnen voor anderen onopgemerkt blijven; voor de HSP worden ze na een tijd ondraaglijk op werk. Maar wat kan hij ermee? Hij weet niet altijd hoe hij moet omgaan met het verschil tussen wat mensen zeggen, bijvoorbeeld in een gesprek of in een vergadering, en wat hij ergens in z'n onderbuik voelt dat er werkelijk leeft of speelt. Dus hij houdt zijn mond en blijft zitten met een knoop in de buik op het werk. Of hij doet een onbeholpen poging de kwestie bespreekbaar te maken waardoor het zijn probleem lijkt te zijn en er verandert verder niets.

Als de onbewuste hooggevoelige persoon zijn werk op deze manier doet, kost dat hem veel energie en levert het hem spanning en onvrede op. Inmiddels heb ik ook ervaren, en bij anderen gezien, dat dit heel anders kan. Als de HSP zich bewust wordt van zijn gevoeligheid en deze meer bewust gaat gebruiken, dan komen zijn talenten optimaal tot hun recht en kan hij juist uitblinken in zijn werk. Hoe kan de HSP deze ontwikkeling doormaken.

Afstemming

De onbewuste HSP is afgestemd op de omgeving en voelt wat daar leeft. Hij is echter zelden (goed) afgestemd op zijn eigen wezen, op eigen gevoelens, ideeën, verlangens en behoeftes. Hierdoor weet hij vaak niet wat hij wil of welke kant hij op moet. Zijn richting wordt dan ook geregeld bepaald door anderen. De eerste fase in de ontwikkeling van de HSP is dan ook de omslag van afgestemd zijn op 'buiten' naar afstemmen op het eigen innerlijk. Richt hij zijn aandacht naar 'binnen', dan kan hij contact maken met de eigen wensen en gevoelens. Dit geeft een ervaring van innerlijke kracht.

Maar de ontwikkeling zou verder moeten gaan. Om niet verstrikt te raken in het 'ik', mogelijke egobehoeftes en emotionele schommelingen die daarbij horen, zou de HSP zich moeten afstemmen op een hogere macht of wijsheid. Hierop focussen geeft een gevoel van stabiliteit. Door te onthechten van eigen meningen en verlangens en de emoties die daaruit voortvoeien, bereikt hij een zekere objectiviteit, waardoor hij kan doorgroeien van 'doen wat hij wil' naar 'doen wat nodig is'.

Hoe kun je als HSP deze afstemming bereiken? Ontspanningsoefeningen, meditatie, yoga en ook bidden zijn goede manieren om de aandacht naar binnen te richten en om in contact te komen met die grotere wijsheid, levenskracht of god. Van belang is de aandacht te richten op een vast punt, bijvoorbeeld de ademhaling, en de rusteloze geest niet alle kanten op te laten gaan. Hierdoor kom je in rust en stilte terecht. Vanuit deze rust en stilte kan als vanzelf opkomen wat aan de orde is en wat nodig is.

Acceptatie van je hooggevoeligheid

De hooggevoelige persoon voelt zich vaak anders dan anderen. Door zijn intuïtieve gaven, gevoeligheid en zuivere gevoel voor harmonie en rechtvaardigheid staat hij anders in het leven dan veel mensen om hem heen. Dit kan hem erg onzeker maken en leiden tot een idee en gevoel van 'minder' zijn.

Het tegendeel is mijns inziens juist. Door de gevoeligheid heeft de HSP een beter vermogen tot afstemming op het hogere, het ware en het zuivere. Daarnaast heb ik in mijn praktijk gemerkt dat HSP's vaak enorm creatief zijn en over een grote verbeeldingskracht beschikken. Dit uit zich onder andere in een grote vindingrijkheid in het oplossen van problemen.

Een ander belangrijk talent van een hoogsensitief persoon is intuïtie. Als de HSP zijn intuïtieve talent leert te gebruiken en erop durft te gaan vertrouwen, zal het hem een stuk beter afgaan op de werkvloer. Hij is dan in staat betere keuzes te maken en wordt een stuk effectiever. In een wereld die (vooralsnog) erg eenzijdig is gericht op ratio, wordt dit creatieve en intuïtieve vermogen echter vaak niet gezien en op waarde geschat. Zolang de HSP van de ander blijft verlangen dat die hem ziet, bevestigt en waardeert, blijft hij onzeker. En daardoor zullen zijn talenten vaak onbenut blijven.

Maar de ander kan de HSP niet zien zoals die is; aan de ene kant omdat hij daartoe niet over de nodige vermogens beschikt en aan de andere kant omdat de HSP zichzelf ook niet láát zien. Het gaat erom dat de HSP zelf gaat zien wie hij (echt) is. Als je als HSP eenmaal bent afgestemd op je innerlijk en op een hogere macht of wijsheid, heb je de bevestiging minder nodig. Je kunt nu anderen gaan bevestigen, doordat je in staat bent ook in anderen 'het ware zelf' te zien.

Annuska, Meiso Shiatsu-therapeut 'Verantwoordelijkheid nemen als sleutel'

Hoewel ik het liefst rustig op mezelf ben, ben ik ook erg snel enthousiast en word ik -als ik niet oppas- een waterval voor de ander. Dat intrigeerde me altijd al; aan de ene kant het gevoel niet sterk genoeg te zijn en aan de andere kant juist overweldigend voor de ander te zijn. Het nemen van verantwoordelijkheid hierin, en wat ik hier zelf in doe of juist nalaat, was de sleutel voor mij.

Voordat ik Meiso Shiatsu studeerde, was het niet altijd even makkelijk om in mijn eigen rust te blijven. Of, zoals het verzoek van mijn cliënten meermaals luidt: 'Het lukt me niet om in sommige sitiuaties bij mezelf te blijven, kun je me daarbij helpen?'. Ja, dat herken ik maar al te goed.

Na jarenlang onderzoek en oefening weet ik nu dat het mogelijk is om een zeer hoge gevoeligheid te hebben en toch lekker bij mezelf te blijven en mijn ding te doen. Hoe? Dat is niet in één zin uit te leggen maar het begint bij het bewust worden van wat ik doe, of soms juist even niet doe. En te leven vanuit vertrouwen in plaats van vanuit angst. Dat durven is kracht.

Bewust hooggevoelig aan het werk

Als je alles in het ware licht ziet en je gaat zien wat nodig is in een gegeven situatie, dan kun je het juiste doen. Dit is naar mijn idee de belangrijkste taak van de HSP. Het is zijn taak zich af te stemmen op de eenheid of het goddelijke en van daaruit de juiste dingen te doen, namelijk de wereld bezielen met zijn licht, liefde, (fijn)gevoeligheid, creativiteit en verbeeldingskracht, om zo verandering te brengen in de wereld. Wat voor werk hij doet en waar en met wie maakt in wezen niet zo veel uit. HSP's kun je tegenkomen in allerlei vakgebieden of werkvelden, het gaat erom dat ze werk doen dat bij hen past en dat recht doet aan hun kwaliteiten en verlangens. Uiteraard geldt dit voor iedereen, maar voor hoogsensitieve personen gaat dit des te meer op omdat niet trouw zijn hieraan voor hen zo voelbaar is.

Deze kwaliteiten en verlangens moeten ze dan wel eerst onderkennen natuurlijk. Voor mij is het een omslag in mijn loopbaan geweest toen ik me realiseerde dat ik alleen nog maar met mensen wilde werken als loopbaancoach en beslist niet meer wilde regelen en organiseren. Deze dingen kan ik wel goed, maar mijn kernkwaliteiten zijn aandachtig luisteren en de juiste vragen stellen. Het werd tijd om dáár iets mee te gaan doen.

Daarnaast dienen HSP's hun werk bij voorkeur te doen in een omgeving die past bij hun gevoelige aard en die tegemoet komt aan hun behoefte aan autonomie. Ik voel me bijvoorbeeld te veel ingeperkt als ik moet werken op vaste tijden. In het grote en onpersoonlijke kantoorgebouw van een ministerie, waar ik jarenlang heb gewerkt, had ik veel last van de bedompte atmosfeer. Voor mij is het dan ook noodzaak om als zelfstandige te werken. Zo kan ik mijn tijd zelf indelen en mijn werk doen in een naar mijn smaak ingerichte ruimte, waarin ik me volledig thuisvoel.

Peter, docent en trainer in communicatie en management 'Ik benader mensen meer vanuit mijn hart'

Sinds een paar jaar mediteer ik voorafgaand aan een training, ik stem me af op iets 'groters'. Ik benader mensen dan vanuit mijn hart en herken ook iets van mezelf in hen. Ik evaar dat er dan sneller vertrouwen is in de groep en er ruimte is voor meer diepgang en rust. Jarenlang heb ik dit niet gedaan. Dan kostte het lesgeven me veel energie doordat ik mijn persoonlijke doelstellingen nastreefde, zoals het goed willen doen en de opdrachtgever tevreden stellen. Ik probeerde de mensen te vormen naar mijn beeld en idee van wat goed was en hoe het hoorde.

Gebruik van mijn hooggevoeligheid heeft te maken met luisteren naar mezelf, naar mijn gevoel en intuïtie. Ook kijk en luister ik naar de deelnemers en ik stel me voor hen open. Dit geeft me inzicht in wat de mensen nodig hebben en hoe ik hen het beste kan benaderen. Ik houd me niet alleen bezig met het programma, maar ik ga veel meer in op wat zich voordoet en wat er nodig is. Dit heeft een transformerende werking, mensen kunnen voorbij hun oude beperkende overtuigingen gaan en zich echt verder ontwikkelen.

De wereld dienen

Als de HSP is afgestemd op een hogere macht en door zijn afstemming een houding van 'Uw wil geschiede' ontwikkelt, dan komt hij echt anders in het leven te staan en daarmee tevens in zijn werk. Hij reageert minder emotioneel op de ups and downs die nu eenmaal bij het leven horen. Deze kan hij dan zien als een onderdeel van het ontwikkelingsproces waar hij in zit. Als hij tegenslagen niet op zichzelf betrekt ("dit moet mij weer overkomen"), dan kan hij vanuit innerlijke rust reageren. Het is niet meer goed of slecht wat er gebeurt, het zijn allemaal ervaringen. Elke bewust beleefde ervaring brengt je op een hoger bewustzijnsniveau. En dat is het doel, de bestemming, van de HSP.

Steeds bewuster worden, lichter, sterker en liefdevoller. Zodat hij de wereld kan dienen met onder meer zijn gevoel, intuïtie, liefde en licht, bewustzijn en aandacht, zijn creativiteit en zijn mensgerichtheid. In een wereld die zich eenzijdig richt op zakelijkheid, efficiency en verhoging van de winst en die daardoor steeds killer en onmenselijker wordt, is dit hard nodig.

HSP loopbaancoach

Zoek je een loopbaancoach die jou kan helpen naar je intuïtie te luisteren en je zelfvertrouwen te versterken? Heb je een uitkering van het UWV? Dan kun je bij Via Lusanne een werkfit traject doen. Kijk hier voor de mogelijkheden van een UWV werkfit traject en de coaches van Via Lusanne.

. Dit artikel is voor het eerst gepubliceerd in Jonas in september 2006