Hoe benut je de talenten van hoogsensitieve medewerkers na een burn-out?

Het is mogelijk dat in de organisatie één of meerdere medewerkers hoogsensitief zijn. Dit zijn de mensen die aanvoelen wat er nodig is en zich daarvoor verantwoordelijk voelen. Het zijn vaak harde werkers waar je op kunt bouwen. Ze kunnen echter de neiging hebben om door te gaan tot ze erbij neervallen. Hoe zorg je ervoor dat ze na een burn-out weer optimaal inzetbaar zijn? Loopbaancoach Lusanne Hogeweg, zelf hoogsensitief en hersteld van burn-out, geeft praktische tips voor effectieve re-integratie.

 

Wat is hoogsensitiviteit

 

Uit onderzoek van psychologe Elain Aron blijkt dat ongeveer 20% van de mensen hoogsensitief is. Dat betekent dat er in vrijwel elke organisatie wel één of meer rondlopen. Hoogsensitiviteit is geen aandoening. Hoogsensitieve personen zijn zeer gevoelig voor prikkels en verwerken deze diepgaand. Simpel samengevat, alles komt heel erg binnen. Die gevoeligheid voor indrukken beperkt zich niet tot de gewone zintuigen. Hoogsensitieve personen beschikken ook over een ontvankelijkheid voor signalen die je niet snel opmerkt, zoals hoe mensen zich voelen, sfeer en onuitgesproken verwachtingen.

 

De toegevoegde waarde van hoogsensitieve mensen

 

Hoogsensitieve personen zijn heel loyaal en hebben een sterk verantwoordelijkheidsgevoel. Met hun streven naar perfectie zorgen zij dat het werk goed gedaan wordt en af komt. Zij hebben een groot empathisch vermogen en voelen aan wat er nodig is in een situatie. Ze zijn betrokken en trachten anderen te betrekken. Ze zijn vaak heel creatief en vernieuwend. Ze gedijen goed in een organisatie waar ruimte is voor de waardevolle bijdrage van iedereen. Daarom is het belangrijk dat hun talent en toegevoegde waarde wordt erkend, door henzelf en door werkgevers. Hoogsensitieve mensen kunnen dan met hun kwaliteiten veel bijdragen aan de transitie naar een duurzamere wereld. Ze hebben, naast aandacht voor profit, ook oog voor people en planet.

 

Praktische tips voor effectieve re-integratie

 

Deze kwaliteiten van hoogsensitieve personen hebben echter ook een keerzijde. Hoogsensitieve personen voelen zich verantwoordelijk om het goed te doen en leggen voor zichzelf de lat heel hoog. Ze hebben de neiging om door te gaan totdat alles geregeld is. Als ze uitvallen, zijn ze ver over hun grenzen gegaan. Herstel kan lang duren. Hoe kun je het beste omgaan met deze medewerkers tijdens hun herstel van burn-out en hoe zorg je dat de re-integratie goed gaat en ze weer optimaal kunnen bijdragen? Hier volgen enkele tips.

 

Geef ruimte voor herstel

 

Toon begrip en luister naar hun verhaal. Leg niet meteen iets op, zoals strakke schema's. Dat werkt bij hoogsensitieve personen vaak averechts en schrikt af. Vraag wat de medewerker zelf wil. Geef tijd om zaken eerst te verwerken en dan pas te reageren. Geef de medewerker de ruimte om tot rust te komen en de batterij weer op te laden. Het is net als met griep: als je te snel weer aan de slag gaat, duurt het alleen maar langer voordat je weer beter bent.

 

Welke begeleiding adviseren

 

Burn-out is niet alleen een kwestie van mindset, men is ook fysiek en emotioneel uitgeput. Vaak wordt alleen cognitieve gedragstherapie aangeboden maar deze voorziet in eerste instantie niet in wat er nodig is. Eerst moet men fysiek herstellen, daarna emotioneel en dan pas komt men toe aan het mentale of cognitieve aspect. Mensen met een burn-out weten vaak niet goed wat ze willen, maar wel wat ze niet meer willen. Daar dient rekening mee te worden gehouden. Help hen uitzoeken welk werk ze willen, op het moment dat zij aangeven daar aan toe te zijn. Bied eventueel begeleiding aan van een (loopbaan)coach om dit helder te krijgen.

 

Passend werk voor succes

 

Onderzoek in een latere fase of de oorzaken van de burn-out gelegen zijn in het werk. Zit de medewerker niet op de juiste plek, doet hij/zij werk dat niet echt past bij diens kwaliteiten en motivatie? Laat hoogsensitieve medewerkers kiezen voor activiteiten waar ze warm voor lopen, die hen uitdagen en toch uitvoerbaar zijn. Bekijk samen of er binnen de organisatie mogelijkheden zijn om andere taken op te pakken. Re-integratie op een passende plek kan zorgen voor nieuwe energie. Begin hier echter niet te vroeg over. Als de medewerker net ziek thuis zit, kan beginnen over een ander werk heel bedreigend overkomen, alsof de eigen baan op de tocht staat.

 

Positieve benadering meest effectief

 

Hoogsensitieve personen werken het beste samen op basis van gelijkwaardigheid, openheid en vertrouwen. Als ze werk doen dat past bij de eigen motivatie en talenten, herstellen ze sneller, bloeien ze op en functioneren ze beter. Hopelijk kan met deze handvatten de hoogsensitieve medewerker na een burn-out door een re-integratie weer aan de slag in de eigen organisatie. En als dat niet mogelijk is, op een passende plek elders. Zoek bij deze medewerkers naar hun kwaliteiten en kracht, in plaats van zwakte of onzekerheid. Deze positieve gerichtheid leidt tot een zeer productieve samenwerking en goede resultaten.

 

© Lusanne Hogeweg

 

Lusanne Hogeweg (1965) is loopbaancoach. Zij werkte na haar rechtenstudie bij een ministerie en raakte burn-out. Zij begeleidt nu vooral hoogsensitieve personen naar werk dat bij hen past. 

Boek De belofte van burn-out

Wil je meer lezen? Het boek van Lusanne De belofte van burn-out, stappenplan voor werken met nieuwe energie bevat praktische inspiratie en tips over omgaan met hoogsensitiviteit.